Trong số các dòng thảo dược mọc hoang thì cây mật gấu được xếp vào loại có nhiều công dụng hữu ích với sức khỏe con người nhất. Đặc biệt, loài thực vật này còn được khoa học kiểm chứng về mức độ lành tính và an toàn trong quá trình sử dụng. Ngay sau đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn các thông tin liên quan đến nó nhé.
Một vài nét sơ lược về cây mật gấu
Cây mật gấu hay mã hồ, lá đắng,… là loài thân thảo, phát triển thành từng bụi từ 2-5m. Trong điều kiện lý tưởng, chúng có thể cao tới 10m và phân nhiều nhánh với lá hình trứng hoặc elip dài mọc so le với cuống, tràng hoa màu trắng. Quả khi chín sẽ chuyển từ nâu sang đen.
Chu kỳ ra hoa và kết quả của loại cây này sẽ bắt đầu từ tháng 2 cho đến hết tháng 6 hàng năm. Tuy nhiên chỉ có phần thân, rễ và lá mật gấu được sử dụng chủ yếu để làm dược liệu chữa bệnh nhưng chất lượng còn phụ thuộc vào thổ nhưỡng và ánh sáng ở nơi trồng.
Hiện nay, trên thế giới chỉ có Việt Nam, Trung Quốc, Nepal hoặc Ấn Độ mới xuất hiện nhiều loại thực vật này. Bởi vì cây mật gấu chỉ thích hợp sinh trưởng trong những vùng có địa hình cao và khí hậu tương đối mát mẻ, mưa nhiều. Ở Việt Nam, bạn có thể tìm thấy chúng tại các vùng núi phía Bắc hoặc một lượng nhỏ trên tỉnh Lâm Đồng.
Điểm qua những công dụng nổi trội của cây mật gấu
Rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh các hoạt chất trong thành phần của cây mật gấu có thể tăng sức đề kháng và giúp cơ thể chúng ta chống chọi với nhiều loại bệnh khác nhau. Nếu trong vườn nhà bạn đang trồng loại thảo dược này thì hãy tham khảo các công dụng được chia sẻ cụ thể sau:
Bảo vệ gan
Trong thân, rễ và lá cây mật gấu chứa nhiều nhóm chất có khả năng thanh lọc và giải độc. Nhiệm vụ của chúng khi đi vào cơ thể là hỗ trợ tế bào gan vận hành tốt hơn cũng như tái tạo lại các mô bị hư tổn do phải hoạt động liên tục. Việc làm này sẽ giúp giảm tổn thương gan, tăng sức đề kháng và chống chọi với bệnh tật tốt hơn.
Tiêu viêm
Một số hoạt chất trong cây mã hồ có tác dụng ức chế sinh tổng hợp các prostaglandin E2 và prostaglandin D2 trong cơ thể giúp chống viêm, tiêu sưng rất tốt. Ngoài ra, hoạt chất tannin, flavonoid sẽ phục hồi các phần bị tổn thương nhanh chóng, làm giảm các giác đau rát, khó chịu cho người bệnh.
Cây mật gấu chống oxy hóa tốt
Những hoạt chất tổng hợp trong cây mật gấu như flavonoid, tannin và saponin đóng vai trò chủ chốt trong việc chống oxy hóa của cơ thể. Khi chúng tác động lên các tế bào sẽ ngăn chặn sự hình thành gốc tự do gây hại dẫn đến ung thư, hoặc lão hóa sớm, cải thiện tình trạng bệnh mãn tính. Chính bởi tác dụng này nên chiết xuất từ dược liệu này luôn có mặt trong bảng thành phần của các loại thuốc điều trị hiện nay.
Cải thiện sức khỏe tinh thần
Được biết, lacton andrographolide, glucosides, fiterpene và flavonoid trong lá đắng có thể giảm các triệu chứng căng thẳng của cơ thể. Khi trung khu thần kinh của chúng ta hấp thụ các chất này sẽ tăng hưng phấn, giúp người dùng luôn cảm thấy vui vẻ, thoải mái.
Hỗ trợ thải độc thận
Cũng như gan, thận là một cơ quan thường xuyên phải làm việc trong tình trạng quá tải để đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Bởi vậy, chị chúng ta tiêu thụ quá nhiều thực phẩm gây hại sẽ làm tổn thương thận nghiêm trọng. Lúc này, các chiết xuất quý giá có trong thành phần cây mật gấu sẽ giúp cải thiện và phục hồi chức năng của tế bào. Điều này giúp thận được bảo vệ tốt hơn.
Hỗ trợ điều trị ung thư ở tuyến tiền liệt
Các axit amin và hoạt chất tổng hợp trong cây lá đắng có thể kích thích sự phát triển của các tế bào khỏe mạnh ở tuyến tiền liệt để tiêu diệt những phần nhiễm bệnh. Nếu chúng ta sử dụng loại thảo dược này thường xuyên có thể ngăn chặn ung thư di căn, đồng thời tăng sức đề kháng cho hệ miễn dịch.
Bảo vệ hệ tiêu hóa
Công dụng thanh nhiệt, giải độc, diệt khuẩn của loại thảo dược này còn có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa ngăn ngừa sự tấn công của các vi khuẩn gây hại phá hủy đường ruột. Đã dùng cây mật gấu rồi chắc chắn các bạn sẽ rất ít khi xuất hiện tình trạng đau bụng, tiêu chảy, đầy bụng hay khó tiêu.
Hạn chế biến chứng từ rối loạn đường huyết
Dịch chiết từ lá mật gấu đã được chứng minh có khả năng thúc đẩy sự phục hồi insulin nhờ vào các tế bào beta đảo tụy. Bên cạnh đó, hàm lượng andrographolide cực cao có trong dược liệu này cũng góp phần vào việc điều hòa lượng đường trong máu.
Quan trọng hơn, khi các bạn kiểm soát được tình trạng đường huyết của mình sẽ giảm được tối đa khả năng chuyển biến nặng của bệnh như suy thận và đau tim.
Cây mật gấu giúp cải thiện sức khỏe ở nam giới
Nếu nam giới thường xuyên sử dụng các chế phẩm làm từ loại thảo dược này sẽ thấy sức khỏe phục hồi nhanh chóng, tăng ham muốn tình dục. Đồng thời, chất lượng tinh trùng của bạn cũng được cải thiện tốt hơn rất nhiều. Nguyên nhân của việc này là một số hoạt chất trong cây đã chuyển hóa glucose để tạo ra pyruvate – một chất cần thiết để sản sinh hoocmon Testosterone.
Điều trị tăng huyết áp
Các bệnh nhân bị tăng huyết áp có thể sử dụng cây mật gấu với liều lượng vừa phải để lưu thông máu tới những vùng ở xa tim để giảm nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm. Bởi vì trong thành phần của loại cây thảo dược này chứa nhiều kali giúp loại bỏ lượng nước, muối thừa trong cơ thể. Từ đó chúng ta dễ dàng hạ huyết áp xuống một cách hiệu quả.
Dùng cây mật gấu như thế nào để đạt hiệu quả nhất?
Như chúng tôi đã chia sẻ bên trên, chỉ có phần thân, rễ và lá mật gấu được sử dụng chủ yếu để làm dược liệu chữa bệnh. Các bộ phận này có thể chế biến theo nhiều cách khác nhau nhằm giúp cơ thể chúng ta hấp thụ dược tính tốt nhất, cụ thể như:
Dùng sống
Các bạn có thể dùng luôn mã hồ dã nhỏ với 1 chút nước sau khi đã rửa sạch để đắp vào các vết trầy, xước ngoài da. Với tác dụng diệt khuẩn, chống viêm, các hoạt chất trong cây sẽ làm dịu cảm giác đau đớn, khó chịu, cầm máu tức thời và giúp phục hồi phần tổn thương nhanh chóng.
Hoặc mọi người có thể dùng cây mã hồ để ngâm rượu thuốc. Cách làm cụ thể cho các bạn áp dụng là rửa sạch phần thân, rễ và lá rồi thái nhỏ, phơi khô và đen đi ngâm. Sau khoảng 15 ngày, khi rượu của bạn chuyển màu đậm hơn có thể lấy ra dùng luôn.
Cây mật gấu dùng chín như thế nào?
Phương pháp đơn giản nhất mà bạn nên áp dụng là sắc phần thân, rễ và lá mật gấu với nước uống hằng ngày với tỷ lệ 20g tươi/1 lít trong vòng 15 phút. Chúng ta có thể dùng nó để uống hằng ngày giúp cơ thể thanh nhiệt, giải hết độc tố ra ngoài.
Ngoài ra, phần thân và lá của cây có thể dùng như một nguyên liệu nấu ăn cũng rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên chúng ta không nên để ở nhiệt độ cao và quá lâu sẽ dẫn đến các dưỡng chất trong mã hồ bị bay hơi hết.
Có cần lưu ý điều gì khi dùng cây mật gấu không?
Ngoài việc biết được tác dụng cụ thể thì những lưu ý khi sử dụng cây mã hồ cũng rất quan trọng. Bởi vì nếu chúng ta sử dụng đúng cách và liều lượng sẽ dẫn đến phản tác dụng, thậm chí còn nguy hiểm tới sức khỏe, tính mạng. Dưới đây sẽ là một số điều cơ bản nhất khi dùng dược liệu này bạn nên biết:
- Nếu cơ thể chúng ta quá yếu có thể bị “ngợp” và phản ứng ngay lập tức với các thành phần trong cây lá đắng. Chính vì thế, mọi người nên sử dụng một lượng nhỏ trước, nếu thấy không xuất hiện biểu hiện nghiêm trọng như ngứa, sốt, nổi mẩn, phát ban,… mới tiếp tục dùng.
- Trong cây mật gấu có chứa các hoạt chất kháng sinh chống viêm rất mạnh nên mọi người không nên sử dụng quá thường xuyên. Tùy vào bệnh lý và thể trạng cụ thể của từng người cụ thể, bạn chỉ nên dùng tối đa từ 2-3 tuần.
- Phụ nữ có bầu nên tránh dùng dược liệu này bởi nếu quá liều có thể dẫn đến sảy thai hoặc dị tật cho trẻ.
- Các thành phần trong cây mã hồ có công dụng chính là giúp hạ huyết áp. Vì vậy, nếu các chỉ số sức khỏe của bạn đang xuống quá thấp không được dùng.
Cây mật gấu có chứa độc tính và tác dụng phụ không?
Trên thực tế, chưa có nghiên cứu khoa học nào chỉ ra trong thành phần của cây mã hồ chứa độc tính gây hại cho sức khỏe con người. Trừ khi chúng ta sử dụng quá liều lượng và liên tục trong thời gian dài mới phát sinh những phản ứng phụ như nổi mẩn, phát ban, ngộ độc, đầy bụng,…
Ngoài ra, một số hoạt chất trong loại dược liệu này cũng có thể kỵ với thành phần của thuốc điều trị bạn đang dùng. Hoặc cơ thể chúng ta quá yếu hoặc nhạy cảm cũng rất dễ xảy ra tình trạng kích ứng.
Vì thế, trong quá trình sử dụng sản phẩm, các bạn luôn phải theo dõi kỹ càng tình trạng sức khỏe của mình. Nếu thấy cơ thể có những dấu hiệu lạ theo hướng tiêu cực, chúng ta cần dừng lại ngay và thăm khám bác sĩ để tìm phương án xử lý cụ thể.
Lời kết
Tóm lại, cây mật gấu với những tác dụng tốt cho sức khỏe rất xứng đáng cho bạn lựa chọn để tăng sức đề kháng cho cơ thể cũng như cải thiện tình trạng bệnh lý của mình. Trên đây đều là những kiến thức vô cùng bổ ích nên chúng ta hãy lưu lại và áp dụng thường xuyên để chất lượng sức khỏe luôn được cải thiện tốt hơn.
